Birinci Basamakta Bir Laboratuvar Testi: Eritrosit Sedimentasyon Hızı
Dr. Taylan Öztürk, Dr. Ayten Egemen



Eritrosit Sedimentasyon Hızı Nedir?

Eritrosit sedimentasyon Hızı(ESH), klinikte akut faz yanıtı değerlendirmede en yaygın kullanılan laboratuvar testlerinden biridir. Teknik olarak minimal gereç kullanılarak yapılabilir ve eritrositlerin çökme hızını yansıtır. Eritrositler, dansitelerinin plazmadan daha fazla olması nedeniyle in vitro ortamda çökerler. Önce tek aks boyunca aggrege olarak rulo formasyonunu meydana getirir, böylece oluşan partiküllerin ağırlıkları yüzey alanlarına göre artarak eritrositlerin plazma içinde düşme hızı da artar. Normalde yüzeylerindeki salisilik asidin karboksil gruplarına bağlı olarak negatif yüklü oldukları için birbirlerini iterler ve aggrege olmazlar. Birçok plazma proteini pozitif
yüklü olduğu için eritrositlerin itici kuvvetlerini azaltıp aggregasyon ve rulo oluşumunu artırarak plazma içinde düşme hızlarını artırır (Resim 1). Rulo formasyonunu başlıca üç etmen belirler;
1. Eritrositlerin özellikleri,
2. Plazmanın gerilme kuvveti ve vizkositesi,
3. Plazmadaki makromoleküllerin köprü yapma gücü.

--
Eritrosit Sedimentasyon Hızının Değeri

Yaşa ve cinsiyete göre değişkenlik gösteren ESH'nın normal değerleri kabaca: Erkeklerde; yaş/2, Kadınlarda; (yaş+10)/2 formülleri ile hesaplanabilir. 1-12 yaş arası çocuklar için 10-20 mm/saat olan normal değerler, 12 yaşından büyük kızlarda 0-20 mm/saat, erkeklerde 0-15 mm/saat'dir. Puberteden sonra normal değerin üst sınırı her beş yıl için 0.85 mm/saat artar. Ayrıca ESH şişmanlarda zayıflara göre biraz daha yüksek bulunur.

Comments: (0)